De uitdaging voor ZBC’s om medische risico’s te verzekeren

Als medisch specialist probeer je altijd de beste zorg te leveren, maar waar gewerkt wordt gaat er helaas wel eens keer iets mis. En gaat het mis, dan zijn de consequenties groot en ingrijpend. Vooral voor de patiënt, maar ook voor de artsen.

Juist als het mis gaat wil je een verzekeraar die niet alleen jou als medisch specialist maar ook de instelling bijstaat. Eén verzekeraar die als het nodig is alle financiële gevolgen draagt en die helpt met alle juridische en organisatorische vragen. Maar de aard, complexiteit en financiële impact van medische fouten zorgt ervoor dat er maar weinig partijen zin hebben zich op deze markt te bewegen.

De verzekering die het risico van medische aansprakelijkheid voor medisch specialisten dekt wordt altijd afgesloten door het ziekenhuis, de instelling die de zorg verleent. Deze verzekering biedt dekking voor alle zorg binnen de instelling. Ook als zorgverleners niet in loondienst van de instelling zelf zijn. Dat voorkomt dat de verantwoordelijkheid binnen een ziekenhuis of kliniek heen en weer geschoven wordt tussen artsen, verpleegkundigen en ander ondersteunend personeel.

Risico’s verzekeren bij een ZBC

Binnen de medisch specialistische wereld wordt het steeds meer een trend om zorg te leveren buiten het ziekenhuis, in de vorm van een zelfstandig behandelcentrum (ZBC). Medische ondernemers zien in een ZBC de oplossing voor het verrichten van eenvoudige ingrepen met behoud van kwaliteit. Zeker voor zorg waar patiënten normaliter op een wachtlijst bij een ziekenhuis komen.

Op het eerste gezicht een simpel verhaal, marktwerking waardoor de zorg efficiënter en goedkoper wordt, en waarmee wachtlijsten weggewerkt kunnen worden. Maar het verzekeren van de medische beroepsaansprakelijkheid is hierbij een struikelblok voor medische ondernemers.

Zelfstandige klinieken kunnen zich niet aansluiten bij de onderlinge waarborgmaatschappijen voor instellingen. Zij moeten op zoek naar een verzekeraar die bereid is de medische beroepsaansprakelijkheid te verzekeren. Op dit moment is er maar een enkele verzekeraar die de beroepsaansprakelijkheid voor ZBC’s wil verzekeren. Daardoor is er weinig concurrentie op dekking of premie. Dit heeft te maken met de aard, complexiteit en financiële impact van deze vorm van aansprakelijkheid.

Gecompliceerde risico’s

De risico’s bij medische beroepsaansprakelijkheid kunnen door verzekeraars moeilijk beoordeeld worden. Dit is een ingewikkeld proces, waarbij met veel verschillende factoren rekening gehouden moet worden. Tegelijkertijd kunnen de financiële gevolgen bij aansprakelijkheidstellingen door patiënten enorm zijn. Deze grote, maar moeilijk in te schatten financiële gevolgen zorgen voor terughoudendheid bij verzekeraars om beroepsaansprakelijkheid voor ZBC’s te verzekeren.

De cijfers die de onderlinge waarborgmaatschappijen Centramed en Medirisk jaarlijks publiceren laten zien hoe groot de gevolgen kunnen zijn. In deze cijfers over medische beroepsaansprakelijkheidsverzekering vallen een paar ontwikkelingen op.

• De eerste trend is dat het aantal claims op de verzekering redelijk stabiel is. Dit aantal schommelt bij Centramed en Medirisk al een aantal jaren tussen de 560 en 870 claims, waarbij de laatste 5 jaar het aantal claims steeds meer daalt.
• De tweede trend is dat de gemiddelde schadelast wel een stijgende lijn laat zien, waarbij volgens de cijfers van Medirisk en Centramed de gemiddelde kosten per claim tussen de € 40.000 en € 55.000 liggen. In het jaar 2021 waren deze kosten € 53.717 (Medirisk) en € 51.136 (Centramed). Het maximale schadebedrag dat Medirisk jaarlijks publiceert varieert tussen € 1,6 miljoen en € 2 miljoen. Schades met een dergelijke omvang komen niet vaak voor.

Maar dit zijn de cijfers voor ziekenhuizen. Deze kunnen niet zomaar vertaald worden naar ZBC’s. De behandelingen die binnen ZBC’s verricht worden zijn wezenlijk anders dan de verrichtingen binnen de ziekenhuizen die verzekerd zijn bij Medirisk en Centramed. De risico’s van een behandeling in een ZBC zijn vele malen kleiner. ZBC’s bieden niet de meest risicovolle zorg aan, de focus ligt veelal op eenvoudige ingrepen die relatief kortdurend van karakter zijn. Dit zijn andere risico’s dan ingrijpende zorg op een intensive care of een invasieve chirurgische ingreep.

Terughoudendheid van de verzekeraar

Maar de ingewikkelde beoordelingen van de risico’s zijn niet de enige reden voor de terughoudendheid bij verzekeraars. Ook wet- en regelgeving beperkt de mogelijkheid tot het aanbieden van een passend verzekeringsproduct. Toezichteisen van De Nederlandse Bank (DNB) en gedragstoezichtsaspecten vanuit de Autoriteit Financiële Markten (AFM) dwingen verzekeraars om kapitaal aan te houden als dekking voor het risico. Daarbij geldt: hoe groter het risico, hoe groter het kapitaalbeslag. Het bieden van dekking voor medische risico’s betekent dat verzekeraars een flink kapitaal aan moeten houden. Het gevolg hiervan is dat verzekeraars zich niet zonder meer durven te begeven buiten de gebaande paden.

Conclusie

Je kunt zeggen dat verzekeraars voorbij gaan aan hun maatschappelijke verantwoordelijkheid om bepaalde verzekeringsvormen actief te voeren. Het ontwikkelen van nieuwe vormen van ondernemerschap in de zorg is in het algemeen belang.

ZBC’s kunnen bijdragen aan goedkopere en efficiëntere medisch specialistische zorg. Wij vinden het niet meedenken over innoverende ontwikkelingen een gemiste kans van verzekeraars. Daarom zoeken wij de samenwerking met gespecialiseerde verzekeraars om gezamenlijk tot een oplossing te komen.

Meer over onze visie en ideeën

Regelmatig publiceren we artikelen geschreven of geïnspireerd door onze adviseurs en andere experts van Raadgevers Kuijkhoven. De focus van deze artikelen ligt op de kansen en mogelijkheden van het medisch ondernemen, door en voor medisch specialisten.

In deze artikelen belichten wij verschillende onderwerpen, waarmee wij willen bijdragen aan de ontwikkeling van nieuwe plannen en ontwikkelingen. We hopen dat deze serie artikelen inspireert tot ondernemerschap binnen en buiten ziekenhuizen.

Wij helpen graag door te faciliteren, te inspireren, te ontzorgen en bovenal door te motiveren. Zo kunnen we gezamenlijk innovatief, creatief en rendabel medisch ondernemerschap realiseren.