Generatiepact om medisch specialisten te behouden

Dat jonge startende medische specialisten geen passende baan kunnen vinden, is geen nieuw probleem. Regelmatig spreek ik pas opgeleide medisch specialisten die geen werk kunnen vinden in hun eigen vakgebied. Na een dure opleiding van meer dan 10 jaar om bijvoorbeeld orthopeed te worden, moeten specialisten soms noodgedwongen hun geld verdienen met botox spuiten. Ze gaan met tegenzin aan de slag in tijdelijke aanstellingen om hun registratie te behouden. In de ziekenhuizen is er namelijk niet genoeg budget en plek om het beroep uit te oefenen waar ze voor geleerd hebben.

Het is opmerkelijk dat er specialisten op de reservebank zitten terwijl de wachtlijsten in de zorg langer worden. Bovendien is er veel zorg uitgesteld om de capaciteit in het ziekenhuis nodig is om COVID-19 patiënten te behandelen. Waarom gaan deze ambitieuze jonge artsen niet aan de slag om deze problemen aan te pakken? Gelukkig lukt het jonge artsen wel steeds beter om aandacht te vragen voor deze kwestie. Vooral dankzij de inspanningen van belangenbehartiger de Jonge Specialist staat dit thema hoog op de agenda.

Doordat pas afgestudeerde specialisten geen passend werk hebben, gaat veel kapitaal, potentieel en talent verloren. Een specialistenopleiding duurt minstens 10 jaar en kost naar schatting een miljoen euro aan belastinggeld. Een investering die verloren gaat als er geen passende werkplek beschikbaar is. Niemand weet precies hoe groot het probleem is, aangezien niet geregistreerd wordt hoeveel specialisten geen passende baan vinden. Omdat veel jonge specialisten tijdelijk andere banen invullen, overstappen naar andere sectoren of vertrekken naar het buitenland verdwijnen ze uit beeld. De schattingen lopen van enkele honderden tot duizend specialisten.

Oplossingen

Een voor de hand liggende oplossing is er niet. In de zorg wordt voortdurend gezocht naar manieren om goedkoper en efficiënter te werken. Het is dus niet realistisch om de overheid simpelweg meer geld beschikbaar te laten stellen.

Ook de zorgverzekeraars zullen dit probleem niet oplossen. Zij hebben een budget waarmee zij onderhandelen met de ziekenhuizen om zorg in te kopen. Als verzekeraars meer uitgeven zullen ze de premies van de zorgverzekering moeten verhogen. Zij zullen niet meer zorg gaan inkopen om specialisten aan het werk te helpen.

Ziekenhuizen en MSB’s zullen zelf ook niet meer zorg gaan leveren zonder nieuwe afspraken met verzekeraars, want dan worden deze werkzaamheden niet beloond. Extra ruimte voor jonge collega’s kan dus alleen gecreëerd worden als alle collega’s een deel van hun inkomen inleveren. Bijkomende complicatie: in dat geval is ook meer ondersteunend personeel nodig, terwijl daar zeker geen overschot van voorhanden is.

Het zou wel eens kunnen zijn dat de oudere specialisten de oplossing van dit probleem in handen hebben. Dit is een grote groep specialisten die hun hele leven hard gewerkt hebben. Vaak fulltime werkweken waarbij nacht en weekenddiensten er gewoon bij hoorden. Met de stijging van de AOW-leeftijd naar 67 jaar is de eindstreep ook nog eens verschoven en de overgang van een fulltime baan naar een pensioen is abrupt. Als deze generatie bereid is een begin te maken met afbouwen, komt er ruimte vrij voor de volgende generatie specialisten.

Ons idee voor een (gedeeltelijke) oplossing is dus een generatiepact: de oudere specialisten leveren in aanloop naar hun pensioen alvast een deel van hun werkzaamheden en winstaandeel in. Met deze besparing kan aan jonge specialisten een passende werkplek aangeboden worden en voorkomen we dat kapitaal, potentieel en talent verloren gaat.

Betaalbaar

Het afbouwen van werkzaamheden op latere leeftijd kost geld. Maar de financiële gevolgen zijn vaak niet zo groot als gedacht, waardoor er meer mogelijk is dan verwacht. Bovendien hoeft dit niet ten koste te gaan van de pensioenopbouw. Afbouwen komt tegen een prijs, maar daar staat een voordeel tegenover. Als een oudere specialist 20% minder gaat werken neemt hij ook niet langer deel aan het meest belastende deel, de dienstenregeling. Deze stap zorgt er voor dat specialisten makkelijker én in goede conditie de eindstreep van 67 jaar halen.

Ter illustratie nemen we een medisch specialist van 59 jaar. Vanuit zijn BV is hij lid van een MSB en ontvangt hij voor zijn fulltime werkzaamheden een winstaandeel van € 250.000,- per jaar. Als deze specialist zijn diensten inlevert en er voor kiest om zijn pensioen volledig op te blijven bouwen kost dat hem €42.500 bruto per jaar. Als binnen het MSB de uitverdienregeling naar voren gehaald kan worden en in jaarlijkse termijnen uitgekeerd wordt kan het verschil zelfs teruggebracht worden naar € 34.000,- per jaar.

  Met dienst Zonder dienst (-/-20%) Verschil
Winstaandeel €250.000 €200.000 €50.000
Salaris €150.000 €150.000 €0
Overige kosten €20.000 €20.000 €0
Winst €80.000 €30.000 €50.000
VPB 15% €12.000 €4.500 €7.500
Overschot €68.000 €25.500 €43.000

Douwe de Vries

Omdat ik zelf aan het afbouwen ben richting mijn pensioen, spreek ik hier regelmatig met medisch specialisten over. Dan leg ik uit dat wij binnen ons eigen bedrijf een regeling hebben waarmee oudere maten vanaf hun zestigste een stap terug doen. Ik heb 20% van mijn aandeel ingeleverd en ben navenant minder gaan werken.

Het argument om dit niet te doen omdat het financieel niet verantwoord is, is onjuist. Aan de hand van cijfers kan ik vaak aan specialisten laten zien dat het wel degelijk mogelijk is, zelfs zonder dat het ten koste gaat van hun pensioen.

Douwe de Vries – vennoot en adviseur medisch specialisten

Investeren in de volgende generatie

De oudere specialisten die alvast een eerste stap terug doen, maken financiële ruimte voor de volgende generatie. Het MSB kan met deze middelen jonge specialisten een plek aanbieden  met uitzicht op participatie zodra er collega’s met pensioen gaan.

Binnen een MSB met 100 fulltime specialisten zal er gemiddeld een jaarlijks verloop van 3,3 FTE zijn. Als deze 3,3 FTE al een paar jaar eerder beginnen met een afbouw van 20%, geeft dat het MSB een structureel budget van € 165.000,- per jaar. Een budget waarmee minstens twee jonge net afgestudeerde specialisten voor 0,75 FTE in loondienst genomen kunnen komen. Deze periode van loondienst kan als proeftijd worden gebruikt zodat deze specialisten direct lid kunnen worden van het MSB zodra er ruimte is.

De praktijk zal uiteraard weerbarstiger zijn, omdat niet elke oudere specialist een stap terug kan en wil doen. Bovendien zijn er praktische zaken, als inroostering en subspecialisatie, die in de weg kunnen staan. Toch kan met een beetje goede wil en bijvoorbeeld het indikken van de grotere vakgroepen een deel van de problematiek van de jonge klaren worden opgelost door en binnen het MSB. Daarmee laat het MSB ook zien dat zij haar maatschappelijke verantwoordelijkheid durft te nemen en lastige keuzes kan maken.

Deze solidariteit tussen generaties is uiteraard niet alleen een oplossing die is voorbehouden aan MSB’s. Ook in ziekenhuizen waar de specialisten in loondienst zijn kan op dezelfde, gelijkgerichte wijze plaats gemaakt worden.

Wij denken graag mee

Uiteraard denken wij graag mee over zaken als dit generatiepact. Wij kunnen bestuurders van een MSB helpen om tot een goede regeling te komen. Natuurlijk kunt u als medisch specialist contact met ons opnemen als u meer willen weten over de mogelijkheden om eerder te stoppen met werken.

Meer over onze visie en ideeën

De komende tijd publiceren we een aantal artikelen geschreven of geïnspireerd door onze adviseurs en andere experts van Raadgevers Kuijkhoven. De focus van deze artikelen zal liggen op de kansen en mogelijkheden van het medisch ondernemen, door en voor medisch specialisten.

We willen in deze artikelen verschillende onderwerpen belichten en daarmee bijdragen aan de ontwikkeling van nieuwe plannen en ontwikkelingen. We hopen dat deze serie artikelen inspireert tot ondernemerschap binnen en buiten ziekenhuizen.

Wij helpen graag door te faciliteren, te inspireren, te ontzorgen en bovenal door te motiveren. Zo kunnen we gezamenlijk innovatief, creatief en rendabel medisch ondernemerschap realiseren.

Deel dit verhaal:
Gratis kennismakingsgesprek Contact
10 gratis starterstips voor jouw start als medisch ondernemer
10 gratis starterstips pdf

Leuk dat je onze website bezoekt. Om de gebruiksvriendelijkheid van onze website te verbeteren, maken wij gebruik van functionele en analytische cookies. Wij gebruiken geen tracking cookies. Naast het accepteren van de cookies, kun je deze ook beheren via 'Cookie instellingen'.
Accepteer cookiesCookie instellingen