Wat te doen met je fiscale oudedagsreserve (FOR)?

Als ondernemer heb je tot 2023 de mogelijkheid om binnen je onderneming (onder voorwaarden) een fiscale reserve aan te leggen: de fiscale oudedagsreserve (FOR) en daaraan te doteren. Vanaf 2023 is doteren aan de FOR niet meer mogelijk. Hieronder leggen we uit wat je mogelijkheden zijn als je nog een FOR hebt.

Wat is de FOR ook alweer?

De FOR is een boekhoudkundige passiefpost voor ondernemers in de inkomstenbelastingsfeer (dus niet voor directeur-grootaandeelhouders van een BV). Met de toevoeging (dotatie) aan de FOR wordt de de winst en daarmee ook de grondslag voor belastingheffing verlaagd.

Naast dit fiscale voordeel is een ander voordeel dat je geen verplichting hebt om direct liquide middelen aan te houden binnen je onderneming om uiteindelijk de verplichtingen van de FOR mee te kunnen financieren. Daardoor hield je meer vermogen over om mee te investeren. Uiteraard zijn er ook ondernemers die wel liquide middelen hebben aangehouden om de FOR mee te kunnen financieren.

Vanaf 2023 geen dotaties meer mogelijk

De verwachting is dat bij accordering van het Belastingplan 2023 de mogelijkheid om te doteren aan de FOR zal komen te vervallen. Ondernemers die een FOR hebben staan dus voor een keuze. Hieronder leggen wij de mogelijkheden uit.

• Niets doen

Uiteraard kun je ervoor kiezen om niets te doen. Dat betekent dat de waarde van de FOR ultimo 2022 gewoon op de balans blijft staan. Zodra je de onderneming staakt of ervoor kiest om de FOR om te zetten in een aanvullend pensioen (lijfrente), moet je wel de liquide middelen hebben om af te rekenen met de fiscus of om de kapitaaloverdracht mee te financieren.

Heb je (nog) niet de liquide middelen om dit te financieren, dan heb je wellicht nog tijd om de financiering bij elkaar te sparen binnen de onderneming. Deze liquide middelen blijven nog wel binnen de risicosfeer van de onderneming.

Wil je niet ineens afrekenen bij staking van de onderneming, dan zou je de FOR om kunnen zetten in een opbouwend of aanvullend pensioen.

• Tussentijds omzetten naar een opbouwend aanvullend pensioen

Je kunt de FOR tussentijds laten vrijvallen voor de aankoop van een opbouwend aanvullend pensioen. Het aanvullend pensioen is een fiscaal gefaciliteerde verzekering of rekening, waarin je vermogen opbouwt waarmee je uiteindelijk uitkeringen moet aankopen. Deze uitkeringen worden dan belast. Tijdens de opbouw wordt het vermogen niet belast in box 3.
De vrijval en omzetting gaat fiscaal neutraal: de FOR vermindert en de winst neemt met hetzelfde bedrag toe. Bij de omzetting hoeft je geen rekening te houden met de zogenaamde jaarruimte en/of reserveringsruimte (lees: dat is de maximale inleg die je in dat jaar mag doen in een aanvullend opbouwend pensioen).

Een aanvullend pensioen kun je opbouwen bij een een bank, beleggingsinstelling of verzekeraar. Groot voordeel van de omzetting is ook dat de oudedagsvoorziening buiten de risicosfeer van de onderneming wordt gehaald.

Omzetting mag uiterlijk tot 31 december in het vijfde kalenderjaar na het kalenderjaar waarin je AOW krijgt. Ben je ouder, wil je niet direct afrekenen met de fiscus dan kun je eigenlijk alleen de FOR laten vrijvallen en de waarde overhevelen voor de aankoop van een uitkerend aanvullend pensioen

• Tussentijds omzetten naar een uitkerend aanvullend pensioen

Tot slot kun je ook de FOR laten vrijvallen om een uitkerend aanvullend pensioen aan te kopen. Ook dat verloopt fiscaal neutraal, zoals hiervoor omschreven. Tevens valt de oudedagsvoorziening dan buiten de risicosfeer van de onderneming. Met het kapitaal kun je een tijdelijke of levenslange aanvullende pensioenuitkering aankopen. Ben je nog jonger dan je AOW-leeftijd, dan kun je alleen een levenslange uitkering aankopen.

Heb je de AOW-leeftijd bereikt of ben je al ouder dan kun je een tijdelijke en/of levenslange aanvullende pensioenuitkering aankopen. Dat kan normaal gesproken uiterlijk tot 31 december in het vijfde kalenderjaar na het kalenderjaar waarin je AOW krijgt. Ook na afloop van deze termijn kun je een tijdelijke en/of levenslange aanvullende pensioenuitkering aankopen. Die moet dan wel direct ingaan.

Een aanvullende pensioenuitkering kan worden afgesloten bij een bank, beleggingsinstelling of verzekeraar. Kies je voor een verzekerde uitkering, dan is de uitkering echt levenslang en eindigt deze bij overlijden. Bij een bank of beleggingsinstelling duurt een “levenslange” uitkering minimaal 20 jaar plus het aantal jaren tot aan je AOW-leeftijd. Lees ook hier meer over de gevolgen en mogelijkheden die je hebt om het risico van overlijden af te dekken.

Wil je je FOR omzetten?

Dan kan dit in de vorm van een opbouwend of uitkerend pensioen. Wil je meer weten over je mogelijkheden voor een aanvullend pensioen, kijk dan hier. Ook kun je contact opnemen op met je vaste adviseur of Mark Kiesbrink.